Ξημέρωμα καλοκαιριού στην Αθήνα και οι βρύσες είναι κλειστές. Στην οδό Πανεπιστημίου, άνθρωποι με μπιτόνια περιμένουν τη διανομή νερού. Όχι σήμερα, αλλά σε ένα πιθανό μέλλον που πλησιάζει, αν η λειψυδρία συνεχίσει να σφίγγει τη χώρα.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν εδώ και χρόνια. Τα αποθέματα στους ταμιευτήρες πέφτουν, οι γεωτρήσεις στεγνώνουν, και η Μεσόγειος γίνεται θερμότερη και ξηρότερη. Η Ελλάδα, με την κατανάλωση νερού να ξεπερνά κατά πολύ τα βιώσιμα όρια, κινδυνεύει να ζήσει μια καθημερινότητα όπου το νερό παύει να είναι δεδομένο.
Στα σενάρια που εξετάζουν διεθνείς οργανισμοί, τα όρια κατανάλωσης ξεκινούν από 200 λίτρα την ημέρα για κάθε κάτοικο – ένα πλαίσιο που έχει εφαρμοστεί ήδη σε πόλεις όπως η Βαρκελώνη – και φτάνουν μέχρι τα 50 λίτρα στα πιο ακραία σενάρια, όπως στο Κέιπ Τάουν. Στο όριο αυτό, κάθε ντους γίνεται «στρατιωτικό», οι βρύσες σταματούν και το νερό μοιράζεται από κεντρικά σημεία.
Στην Αττική, η εικόνα θα αλλάξει δραματικά. Η τροφοδοσία της πρωτεύουσας από τον Μόρνο, τον Εύηνο, τη λίμνη Υλίκη και τον Μαραθώνα θα περιοριστεί. Οποιαδήποτε σπατάλη θα τιμωρείται με υψηλά πρόστιμα και η κατανάλωση θα παρακολουθείται από έξυπνους μετρητές που θα καταγράφουν κάθε λίτρο.
Στην ύπαιθρο, η γεωργία – που καταναλώνει σχεδόν 80% του διαθέσιμου νερού – θα δεχτεί το πρώτο και πιο βαρύ πλήγμα. Στη Θεσσαλία, οι εκτάσεις με βαμβάκι θα μείνουν άρδευτες, ενώ στη Νάξο οι καλλιέργειες πατάτας θα υποχωρήσουν, ανεβάζοντας τις τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Όταν η έλλειψη νερού αλλάζει τις ζωές όλων
Στα νησιά, η αφαλάτωση θα γίνει σωσίβιο. Όμως η εξάρτηση από ακριβές μονάδες θα σημαίνει πως οποιαδήποτε βλάβη ή διακοπή ρεύματος θα φέρνει ουρές και αναμονή για πόσιμο νερό. Στη Μύκονο και τη Σαντορίνη, ο τουρισμός θα επηρεαστεί δραματικά, με αυστηρά «water budgets» και περιορισμούς σε πισίνες και κήπους.
Στις πόλεις, η καθημερινότητα θα προσαρμοστεί. Τα ντους θα γίνονται ανά δύο ή τρεις ημέρες, τα πλυντήρια θα λειτουργούν μόνο γεμάτα, και το γκρίζο νερό από τους νιπτήρες και τα μπάνια θα ανακυκλώνεται για χρήση στα καζανάκια. Σχολεία και νοσοκομεία θα προσαρμόσουν ωράρια και διαδικασίες για να ταιριάζουν με τις ώρες παροχής.
Οι ανισότητες θα μεγαλώσουν. Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα θα εγκαθιστούν δεξαμενές και φίλτρα, ενώ οι πιο αδύναμοι θα βασίζονται στα κέντρα διανομής. Η καθημερινή ζωή θα διαμορφωθεί γύρω από τον χρόνο και τον τόπο που θα υπάρχει διαθέσιμο νερό.
Η υγεία θα μπει σε κίνδυνο. Με λιγότερο νερό για υγιεινή, θα αυξηθούν οι λοιμώξεις, οι γαστρεντερίτιδες και τα δερματικά προβλήματα. Σε καύσωνες, η αφυδάτωση θα απειλεί περισσότερο τους ηλικιωμένους και τα παιδιά, ενώ οι γιατροί θα μετρούν κάθε μπουκάλι στους διαδρόμους των νοσοκομείων.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η λύση υπάρχει αλλά απαιτεί σχέδιο. Η μείωση των διαρροών, η επαναχρησιμοποίηση των λυμάτων στην άρδευση, η αφαλάτωση με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και οι αυστηροί έλεγχοι στον τουρισμό και τη γεωργία μπορούν να αποτρέψουν το ακραίο σενάριο του «Day Zero».
Αυτό που σήμερα μοιάζει με προειδοποίηση μπορεί να γίνει η καθημερινότητά μας αν δεν αλλάξουμε πορεία. Και τότε η φράση «κάθε σταγόνα μετράει» δεν θα είναι σχήμα λόγου, αλλά η απόλυτη αλήθεια.
Διαβάστε ακόμα
Τι ήταν αυτό που έκανε τον Ωνάση να τρομάζει την Αμερική και να μαγνητίζει την Ευρώπη
Γιατί πολλοί παθαίνουμε πονοκέφαλο την ίδια στιγμή
Οι ήχοι του σώματος που δεν ακούμε και γιατί είναι καλύτερα έτσι