Γιατί τα γράμματα στο πληκτρολόγιο είναι ανακατεμένα και δεν είναι με τη σειρά

Δημιουργήθηκε στις 25 Αυγ 2025 - 12:48

Από τις γραφομηχανές Remington μέχρι τα smartphones, η διάταξη QWERTY κυριαρχεί. Γιατί τα γράμματα δεν είναι αλφαβητικά;

Ιστορία: Γιατί τα γράμματα στο πληκτρολόγιο είναι ανακατεμένα και δεν είναι με τη σειρά

Γρηγόρης Κεντητός Χρόνος ανάγνωσης: 2 λεπτά

Το πληκτρολόγιό σου ξεκινά με QWERTY και όχι με ΑΒC. Ένα μυστήριο που κρύβει 150 χρόνια ιστορίας, τεχνολογίας και συνήθειας. Η διάταξη που χρησιμοποιείς σήμερα γεννήθηκε στην Αμερική του 19ου αιώνα και παραμένει αμετακίνητη, ακόμα κι αν οι λόγοι που την έκαναν απαραίτητη έχουν ξεθωριάσει.

Στα 1860s, ο Christopher Latham Sholes έψαχνε να φτιάξει την τέλεια γραφομηχανή. Οι πρώτες εκδόσεις είχαν αλφαβητική διάταξη, σαν πιάνο. Αλλά οι μεταλλικές ράβδοι που χτυπούσαν το χαρτί μπλόκαραν συνεχώς όταν οι δακτυλογράφοι πληκτρολογούσαν γρήγορα. Ο Sholes αναγκάστηκε να ανακατέψει τα γράμματα, απομακρύνοντας τα πιο συχνά, για να μειώσει τα κολλήματα.

Το 1873, η εφεύρεση πέρασε στην E. Remington & Sons. Το Remington No. 2 το 1878 πρόσθεσε μικρά και κεφαλαία και έκανε τη διάταξη QWERTY βιομηχανικό πρότυπο. Η πληκτρολόγηση ανέβηκε από 20 σε 40 λέξεις το λεπτό, και η αγορά ακολούθησε χωρίς δεύτερη σκέψη.

Μύθοι, συνήθειες και νέες ιδέες

Υπάρχει ο μύθος ότι το QWERTY δημιουργήθηκε για να επιβραδύνει τους δακτυλογράφους. Στην πραγματικότητα, σχεδιάστηκε για να κάνει την πληκτρολόγηση πιο γρήγορη και σταθερή. Σύγχρονες μελέτες επιβεβαιώνουν ότι οι θέσεις των γραμμάτων βασίστηκαν σε στατιστικά της αγγλικής γλώσσας και στην ανάγκη για ομαλή εναλλαγή χεριών.

Κάποιοι ερευνητές λένε ότι επηρεάστηκε και από τους τηλεγραφητές της εποχής, που μετέφραζαν Morse code. Ίσως να έδωσαν ιδέες, αλλά καμία έρευνα δεν έχει αποδείξει ότι το Morse καθόρισε οριστικά τη διάταξη.

Στη δεκαετία του 1930, το Dvorak προσπάθησε να βελτιώσει την απόδοση, μειώνοντας την κίνηση των δακτύλων κατά σχεδόν 63%. Το Colemak, το 2006, κράτησε μεγάλο μέρος του QWERTY και έκανε την αλλαγή πιο εύκολη. Αλλά ο κόσμος έμεινε πιστός στη συνήθεια. Η λεγόμενη παγιδευμένη εξάρτηση (path dependence) σφράγισε το QWERTY στις ζωές μας.

Σήμερα, παραλλαγές όπως AZERTY στη Γαλλία ή QWERTZ στη Γερμανία δείχνουν την προσαρμοστικότητα της διάταξης. Κι ενώ τα touchscreens και η φωνητική πληκτρολόγηση αλλάζουν τον τρόπο που γράφουμε, το QWERTY παραμένει σύμβολο της τεχνολογικής συνέχειας.