Γρηγόρης ΚεντητόςΙούλιος του 1918, Γιεκατερίνμπουργκ. Στο υπόγειο του Ιπατίεφ Χάουζ, η οικογένεια του Τσάρου Νικόλαου Β΄ εκτελείται. Οι μπολσεβίκοι καίνε τα σώματα, ρίχνουν οξύ, θάβουν πρόχειρα τα λείψανα στο Porosenkov Log. Το μυστήριο αρχίζει από εκείνη τη νύχτα.
Για δεκαετίες, ιστορίες επιβίωσης πλημμυρίζουν την Ευρώπη. Μαρτυρίες για μια κόρη που σώθηκε, για τη Μεγάλη Δούκισσα Αναστασία, αναστατώνουν κοινή γνώμη και Τύπο. Η πιο διάσημη, η Άννα Άντερσον, ζει πενήντα χρόνια διεκδικώντας ταυτότητα που δεν της ανήκει.
Το 1979, οι Γκελί Ριάμποφ και Αλεξάντρ Αβντόνιν βρίσκουν μυστικά τον πρώτο τάφο. Σιωπή. Μόνο μετά την Περεστρόικα, το 1991, ξεκινά επίσημη εκταφή. Στον λάκκο, εννέα σκελετοί. Λείπουν δύο: ο μικρός Αλέξιος και μία από τις κόρες.
Η επιστήμη σπάει τη σιωπή
Μεταξύ 1991 και 1994, εργαστήρια στην Αγγλία και τη Ρωσία αναλύουν τα πρώτα δείγματα. Το μιτοχονδριακό DNA της Αλεξάνδρας ταυτίζεται με εκείνο του Πρίγκιπα Φίλιππου, απογόνου της ίδιας γραμμής της Βικτωρίας. Για τον Νικόλαο, η ανάλυση δείχνει ετεροπλασμία, μια σπάνια γενετική παραλλαγή, ίδια με του αδελφού του.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στο Nature Genetics. Ο κόσμος συγκλονίζεται. Όλοι οι σκελετοί ταυτοποιούνται. Όμως οι φωνές που μιλούν για επιζώντες επιμένουν.
Το 1995, με mtDNA από δείγμα ιστού της Άντερσον, η επιστήμη τελειώνει την αυταπάτη. Το προφίλ της ταιριάζει με της Franziska Schanzkowska, μιας Πολωνής εργάτριας. Η Αναστασία δεν ζει.
Η αποκάλυψη του δεύτερου τάφου
Το 2007, εργάτες ανοίγουν ξανά τη γη, 70 μέτρα από τον πρώτο τάφο. Σκόρπια καμένα οστά και δόντια. Τα εργαστήρια του AFDIL στις ΗΠΑ και του Innsbruck στην Αυστρία αναλαμβάνουν. Με ανάλυση mtDNA, STRs και Y-STRs, οι ερευνητές ταυτοποιούν τον Αλέξιο και μία αδελφή, πιθανότατα τη Μαρία.
Το μυστήριο κλείνει. Όλοι οι Ρομανόφ, μαζί με τους πιστούς υπηρέτες τους, είχαν εκτελεστεί το ίδιο πρωινό του 1918.
Το γονιδίωμα μιλάει
Η πλήρης ανάλυση του γονιδιώματος αποκαλύπτει ένα ακόμη μυστικό. Η δυναστεία έφερε τη μετάλλαξη IVS3-3A>G στο γονίδιο F9, που προκαλεί αιμορροφιλία Β. Ο μικρός Αλέξιος ήταν ημίζυγος πάσχων, η Αλεξάνδρα φορέας, όπως και τουλάχιστον μία κόρη. Το ιστορικό «βασιλικό αίμα» είχε τη σφραγίδα μιας γενετικής ασθένειας.
Το 2015, η Ρωσική Εκκλησία ζητά νέα ανάλυση. Ο Νικόλαος και η Αλεξάνδρα εκταφούνται ξανά. Μέχρι το 2018, οι έλεγχοι ολοκληρώνονται: το DNA επιβεβαιώνει τα ίδια αδιάσειστα συμπεράσματα. Η επιστήμη γράφει το τέλος.
Η κληρονομιά μιας ανακάλυψης
Η υπόθεση των Ρομανόφ αλλάζει τη φορενσική επιστήμη. Από την ανάλυση κατεστραμμένων δειγμάτων και την εισαγωγή mini-STRs μέχρι τις σημερινές τεχνικές πλήρους αλληλούχισης, οι μέθοδοι τελειοποιούνται. Τα εργαστήρια σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιούν αυτά τα πρότυπα για μαζικούς τάφους, εγκλήματα πολέμου και ιστορικές ταυτοποιήσεις.
Το 2018, τα λείψανα ενταφιάζονται ξανά στην Αγία Πετρούπολη, με τιμές και αγιοκατάταξη. Ένας αιώνας φημών σβήνει. Η Αναστασία δεν σώθηκε ποτέ. Το DNA μίλησε.
Διαβάστε ακόμα
Όταν γιατροί έβγαζαν δόντια για να θεραπεύσουν την κατάθλιψη
