Γρηγόρης ΚεντητόςΚάτω από τα βράχια της Πίνδου, στις σπηλιές της Μάνης και στις πεδιάδες της Μακεδονίας, η ελληνική γη κρύβει μυστικά εκατομμυρίων ετών. Κι όμως, κανείς δεν έχει βρει ποτέ έναν ολοκληρωμένο σκελετό δεινοσαύρου στον τόπο μας. Ένα μυστήριο που τρέφει θεωρίες και ερωτήματα για γενιές.
Η απάντηση βρίσκεται στη γεωλογική ιστορία της χώρας. Στον Μεσοζωικό αιώνα, η Ελλάδα ήταν μια αλυσίδα από μικρά νησιωτικά συμπλέγματα, χαμένα στα νερά του Τηθύ Πέλαγους. Δεν υπήρχαν οι τεράστιες πεδιάδες της Αμερικής ή της Ασίας που φιλοξένησαν τα γιγάντια ερπετά που βλέπουμε στα μουσεία.
Οι σεισμοί, οι ηφαιστειακές εκρήξεις και οι μετακινήσεις των τεκτονικών πλακών άλλαξαν τα πάντα. Τα στρώματα που θα μπορούσαν να διατηρήσουν απολιθώματα είτε καταστράφηκαν είτε θάφτηκαν τόσο βαθιά που η ανακάλυψή τους είναι σήμερα σχεδόν αδύνατη.
Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι η ελληνική γη έμεινε άδεια από ζωή. Στη Μακεδονία και τη Θράκη έχουν βρεθεί ίχνη μικρών προϊστορικών ζώων και φυτών, δείχνοντας ότι η περιοχή φιλοξενούσε μια πλούσια πανίδα πριν από δεκάδες εκατομμύρια χρόνια.
Η γεωλογική μνήμη της Ελλάδας και τα ίχνη της
Στην Εύβοια, ανακαλύφθηκαν απολιθωμένα κοράλλια και θαλάσσια όστρακα, σημάδια ότι μεγάλα τμήματα της χώρας ήταν βυθισμένα στη θάλασσα. Κάθε πέτρωμα είναι μια σελίδα της γης που περιμένει να διαβαστεί.
Στην Κρήτη, οι γεωλόγοι μελέτησαν αποτυπώματα ζώων που περπατούσαν σε ρηχά νερά, αφήνοντας πίσω τους αχνά ίχνη ζωής. Είναι κομμάτια ενός παζλ που μαρτυρούν έναν κόσμο τελείως διαφορετικό από τον σημερινό.
Στη Λέσβο, το απολιθωμένο δάσος με τα γιγάντια δέντρα ηλικίας 20 εκατομμυρίων ετών είναι ζωντανή απόδειξη ότι η Ελλάδα έζησε γεωλογικές εποχές γεμάτες ανατροπές και αλλαγές.
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι αν ποτέ βρεθεί σκελετός δεινοσαύρου στην Ελλάδα, θα ανήκει σε μικρόσωμο είδος προσαρμοσμένο στα νησιωτικά οικοσυστήματα της εποχής. Μικρά απολιθώματα, θραύσματα και αποτυπώματα ίσως κρύβονται ακόμα σε ανεξερεύνητες περιοχές.
Η γεωλογική μνήμη της Ελλάδας έχει ανεκτίμητη επιστημονική αξία. Κάθε ανασκαφή, από τα βόρεια πεδινά μέχρι τα νότια νησιά, ανοίγει ένα παράθυρο στο παρελθόν, προσφέροντας πληροφορίες για το κλίμα, τη ζωή και τις μεταβολές της Μεσογείου.
Μπορεί να μην έχουμε τα γιγαντιαίους σκελετούς που εκτίθενται σε μουσεία του εξωτερικού, αλλά έχουμε κάτι πιο σημαντικό: μια γη που μιλά, που κουβαλά την ιστορία της σε κάθε της στρώμα, περιμένοντας να αποκαλυφθεί με προσοχή και σεβασμό.
Διαβάστε ακόμα
Η πρώτη καραντίνα της ιστορίας που γεννήθηκε στα κανάλια της Βενετίας
Γεώργιος Αβέρωφ, ο άνθρωπος που από τα βουνά του Μετσόβου έφτασε να αλλάξει την Ελλάδα για πάντα
